Nhồi máu cơ tim và đột quỵ là hai căn bệnh nguy hiểm, có xu hướng gia tăng mạnh ở người trung niên. Đột quỵ và nhồi máu cơ tim là 2 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm trên toàn cầu có 17,5 triệu người tử vong do các bệnh tim mạch, trong đó nhồi máu cơ tim chiếm tỷ lệ đáng kể. Tại Việt Nam, khoảng 200.000 người tử vong mỗi năm vì bệnh tim mạch, chiếm 33% tổng số ca tử vong, gấp đôi so với bệnh ung thư.
1. Nhồi Máu Cơ Tim: Nguyên Nhân Và Hậu Quả
Nhồi máu cơ tim là hiện tượng cục máu đông đột ngột làm tắc nghẽn động mạch vành, gây thiếu máu cục bộ và hoại tử cơ tim. Nguyên nhân chính gây ra nhồi máu cơ tim bao gồm xơ vữa động mạch, huyết áp cao, đái tháo đường, và thói quen sống không lành mạnh như hút thuốc lá, sử dụng rượu bia và ít vận động.
Các Yếu Tố Nguy Cơ
- Xơ Vữa Động Mạch: Các mảng xơ vữa tích tụ trong lòng động mạch, gây hẹp và cản trở lưu thông máu.
- Huyết Áp Cao: Gây áp lực lên thành động mạch, dễ dẫn đến tổn thương và hình thành cục máu đông.
- Đái Tháo Đường: Làm tổn thương mạch máu và tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
- Thói Quen Sống Không Lành Mạnh: Hút thuốc, uống rượu bia, và ít vận động là những yếu tố nguy cơ hàng đầu.
Hậu Quả
Nhồi máu cơ tim có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như suy tim, loạn nhịp tim, và đột tử. Theo PGS.TS Nguyễn Sinh Hiền, Giám đốc Bệnh viện Tim Hà Nội, có đến 50% bệnh nhân nhồi máu cơ tim tử vong trước khi kịp đến bệnh viện.
2. Đột Quỵ: Nguyên Nhân Và Tác Động
Đột quỵ xảy ra khi mạch máu cung cấp cho não bị tắc nghẽn hoặc vỡ, gây tổn thương não bộ do thiếu máu oxy. Đột quỵ có hai dạng chính: đột quỵ do thiếu máu cục bộ (chiếm khoảng 85% số ca) và đột quỵ xuất huyết (chiếm khoảng 15%).
Các Yếu Tố Nguy Cơ
- Tăng Huyết Áp: Là nguyên nhân hàng đầu gây đột quỵ.
- Rối Loạn Chuyển Hóa: Gồm đái tháo đường và tăng cholesterol máu.
- Lối Sống Không Lành Mạnh: Bao gồm việc hút thuốc, uống rượu bia, và ít vận động.
- Bất Thường Bẩm Sinh: Như dị dạng mạch máu não.
Hậu Quả
Đột quỵ có thể gây tàn phế hoặc tử vong. Tại Việt Nam, mỗi năm ghi nhận khoảng 200.000-225.000 ca đột quỵ, trong đó 50% không thể qua khỏi. PGS.TS Mai Duy Tôn, Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết số bệnh nhân đột quỵ vào trung tâm tăng qua các năm, với khoảng 8% là người trẻ.
3. Phòng Ngừa Nhồi Máu Cơ Tim Và Đột Quỵ
Thay Đổi Lối Sống
- Chế Độ Ăn Uống Lành Mạnh: Hạn chế ăn mỡ, da động vật, gan, thức ăn nhanh. Tăng cường rau xanh, hoa quả và ngũ cốc nguyên hạt.
- Tập Thể Dục Thường Xuyên: Giúp cải thiện sức khỏe tim mạch và kiểm soát cân nặng.
- Kiểm Soát Huyết Áp Và Đường Huyết: Thường xuyên kiểm tra sức khỏe và duy trì các chỉ số ở mức ổn định.
- Hạn Chế Sử Dụng Chất Kích Thích: Tránh hút thuốc và hạn chế uống rượu bia.
Nhận Biết Sớm Dấu Hiệu
- Nhồi Máu Cơ Tim: Đau thắt ngực, khó thở, mệt mỏi không rõ nguyên nhân.
- Đột Quỵ: Đột ngột ngã quỵ, liệt nửa người, méo miệng, nói khó, hôn mê.
Thời Gian Vàng Trong Điều Trị
Điều trị sớm trong “thời gian vàng” (270 phút đối với thuốc tiêu huyết khối và 6-8 giờ đối với lấy huyết khối cơ học) là yếu tố quan trọng giúp tăng cơ hội phục hồi và giảm thiểu di chứng.
4. Lời Khuyên Từ Chuyên Gia
Để bảo vệ sức khỏe tim mạch, mỗi người cần thực hiện kiểm tra sức khỏe định kỳ ít nhất 6 tháng một lần, duy trì lối sống lành mạnh và không chủ quan với các dấu hiệu cảnh báo bệnh.
Sức khỏe tim mạch tốt sẽ mang lại cuộc sống hạnh phúc và bền lâu. Hãy bắt đầu chăm sóc sức khỏe từ hôm nay để tránh xa nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ.
lamngocdang